NEON

 محصول جنجالی شرکت استارلبز در رویداد CES 2020، گجت قابل دیدن یا لمس نیست. پروژه‌ی Neon یکی از جنجالی‌ترین محصولات در رویداد CES بود که توسط استارلبز، شرکت زیرمجموعه‌ی سامسونگ ساخته شده است.

وعده‌ی نئون در ابتدا بلندپروازانه بود اما پس از رونمایی، نتوانست انتظارات را برآورده کند. طبق توضیحات اکانت توییتر نئون، کلمه‌ی NEON، معادل با انسان مصنوعی ترجمه شده است و می‌تواند طیف گسترده‌ای شامل نرم‌افزاری ساده تا ربات‌های چت پیشرفته‌ی هوش مصنوعی را دربر بگیرد. ویدئوهای تبلیغاتی پروژه‌ی نئون که پیش از رویداد CES منتشر شدند، نشان می‌دهند این پروژه به ربات‌های چت بسیار نزدیک است.

انسان‌های مصنوعی نئون، حتی واقع‌گرایانه‌ترین آن‌ها، صرفا آواتارهای دیجیتالی هستند. شرکت استارلبز هنوز به‌صورت دقیق از این انسان‌ها رونمایی نکرده است و نمایش آن‌ها بسیار ناقص بود؛ اما مفهوم و فناوری این پروژه به‌قدری بلند‌پروازانه است که هر مخاطبی را مجذوب خود می‌کند.

پراناف میستری ۳۸ ساله، مدیرعامل نئون، متخصص کارکشته‌ای است که تجربه‌ی همکاری با مایکروسافت و سامسونگ در زمینه‌های سخت‌افزار ایکس‌باکس و گلکسی گیر را دارد.  او با اشاره به ساعت‌های هوشمند اولیه می‌گوید: « ساعت‌ها از مرحله‌ی طراحی تا فناوری مانند فرزندان من بودند.» میستری به‌عنوان معاون پژوهشی سامسونگ بعدها به پروژه‌های Gear VR ملحق شد اما حالا بدون نظارت شرکت والد، در حال گسترش پروژه‌ی نئون است. او ‌می‌گوید:

سامسونگ مالک استارلبز است. اما لزوما رابطه‌ی فناوری یا محصولی بین فعالیت‌های  استارلبز و سامسونگ وجود ندارد. لوگوهای سامسونگ همه جا هستند اما این پروژه ارتباطی با بیکس بی (دستیار صوتی هوشمند سامسونگ) ندارد.  سامسونگ حتی دخالتی در ارا‌ئه‌ی محصول در رویداد CES ندارد.

میستری برای توصیف اهداف خود از پروژه‌ی نئون، به افرادی مثل اینشتین، ساگان و داوینچی استناد می‌کند. پروژه‌ی نئون یا نئون‌ها، آواتارهای واقع‌گرای انسانی هستند که به روش محاسباتی ساخته شده‌اند و می‌توانند به‌صورت آنی با مخاطب ارتباط برقرار کنند. هر نئون براساس انسانی واقعی ساخته می‌شود که در یک مدل یادگیری ماشین قرار گرفته است، البته به‌گفته‌ی میستری، نئون می‌تواند ظاهر خود را از پایه بسازند.

از طرفی به‌گفته‌ی میستری، ویدئوی زیادی برای ضبط ظاهر اشخاص لازم نیست. محدودیت‌ اصلی این پروژه، توان پردازش بالا برای رندر هر آواتار به‌صورت زنده است. دموی نمایش‌یافته در CES روی کامپیوتری با دو سی پی یوی ۱۲۸ هسته‌ای اجرا شد. میستری به اجرای برنامه‌های تجاری در کلاد اشاره کرد؛ به این ترتیب تأخیر زیادی وجود نخواهد داشت زیرا نیازی به استریم یکباره‌ی حجم انبوهی از داده‌ها وجود ندارد.

در نسخه‌ی دموی نمایشگاه CES، یکی از کارمندان نئون با آواتار زنی با موی کوتاه و لباس سیاه ارتباط برقرار می‌کند. این مدل به‌نظر تنها نمایشی ویدیوی می‌رسید، اما به‌گفته‌ی میستری، این مدل کاملا توسط کامپیوتر ایجاد شده است و به‌صورت آنی رندر شده است.

باتوجه به ویژگی‌های یادشده، نمایش نئون  زیاد هم تأثیرگذار نبود. زیرا این روزها با انواع دیپ فیک‌ها می‌توان تمام کارهای نئون را با تلاش کمتری انجام داد. اما عامل تمایز نئون، ارتباط آنی با آن و تمرکز بر رفتارهای غیرقابل درک انسانی است.  برای مثال در نمونه‌ی CES، کارمند به آواتار، دستور لبخند را می‌دهد. به‌گفته‌ی میستری، آواتار با هر بار دستور، لبخند متفاوتی را به نمایش می‌گذارد. هر کدام از حالت‌های چهره، عملیات یا اصطلاحات براساس مدل هوش مصنوعی که برای هر نئون ساخته شده‌ است، محاسبه می‌شوند.

مفهوم فراواقعی و به‌طور کلی انسان‌های مصنوعی، پرسش‌های واضحی را درباره‌ی سوءاستفاده از این فرایند به وجود آورده است؛ به‌ویژه که این روزها ترس از توزیع اطلاعات نادرست سیاسی و کاربرد هوش مصنوعی برای تولید محتوای مستهجن افزایش یافته است. میستری با مقایسه‌ی انرژی هسته‌ای برای تولید برق و سلاح کشتار جمعی می‌گوید: «البته هر فناوری مزایا و معایب خود را دارد و استفاده از فناوری به دیدگاه انسان بستگی دارد.»

به‌گفته‌ی میستری، محدودیت‌هایی روی نئون از طریق رمزنگاری سخت‌افزاری اعمال خواهد شد. اما هنوز نوع محدودیت‌ها و روش رمزنگاری مشخص نشده‌اند. نئون هنوز راه زیادی را در پیش دارد.  محیط شبکه‌ی نئون در رویداد CES هم چندان مطلوب نیست و تأخیر در پاسخگویی در آن دیده می‌شود. عملکرد نئون برای  اشخاص علاقه‌مند به هوش مصنوعی و پردازش زبان طبیعی، شاید قابل درک باشد اما هنوز موفق نشده است اشخاص غیرحرفه‌ای و مردم عادی را به خود جذب کند. از سوی دیگر نئون دموهای خصوصی را در رویداد CES به نمایش در نیاورد و این ایده را تقویت کرد که این فناوری هنوز به‌طور کامل آماده نشده است.

شاید پروژه‌ی انسان مصنوعی به‌نظر اغراق‌آمیز برسد اما نئون بلندپروازتر از حد تصور است. با وجود تبلیغات پیش از CES، میستری کاملا متوجه این حقیقت است که اساس هیچ محصولی برای نمایش ندارد. باید دید نئون در سال جاری به کجا خواهد رسید. اگر تا CES 2021 به پیشرفت قابل توجهی دست پیدا کند، آن وقت می‌توان هیجان زده شد.